Primaire hoofdpijn

We onderscheiden primaire hoofdpijn, waarbij de hoofdpijn een aandoening op zich is, en secundaire hoofdpijn, waarbij de hoofdpijn een symptoom is bij heel wat andere aandoeningen.

De belangrijkste vormen van primaire hoofdpijn

Migraine

De ICHD-3 criteria voor migraine zonder aura zijn als volgt:

  • Ten minste 5 aanvallen die voldoen aan kenmerken B tot D
  • Hoofdpijn aanvallen die tenminste 4 tot 72 uur aanhouden
  • De hoofdpijn heeft tenminste twee van de volgende kenmerken:
    • Unilateraal in lokalisatie
    • Kloppend
    • Matig tot ernstig in intensiteit
    • Toename door of vermijden van normale fysieke activiteit (vb. wandelen of trap op gaan)
  • Tijdens hoofdpijn tenminste 1 van de volgende:
    • Nausea, braken, of beiden
    • Fotofobie en sonofobie 

De ICHD-3 criteria voor migraine met aura zijn als volgt:

  • Tenminste twee aanvallen die voldoen aan criteria B en C
  • Eén of meer van de volgende omkeerbare aura symptomen:
    • Visueel
    • Sensorisch
    • Spraak
    • Motorisch
    • Hersenstam
    • Retinaal
  • Tenminste drie van de volgende zes kenmerken:
    • Tenminste 1 aura symptoom spreidt over ≥5 minuten
    • Twee of meer symptomen treden opeenvolgend op
    • Elk individueel aura symptoom duurt 5 tot 60 minuten
    • Tenminste 1 aura symptoom treedt unilateraal op
    • Tenminste 1 aura symptoom is positief
    • Het aura wordt vergezeld, of binnen 60 min gevolgd door hoofdpijn.

Bij chronische migraine is er minstens 15 dagen per maand hoofdpijn waarvan minstens 8 dagen voldoen aan de ICHD criteria van migraine en dit gedurende minstens drie maanden.

Spanningshoofdpijn

De ICHD-3 criteria voor episodische spanningshoofdpijn vereisen minstens 10 aanvallen van hoofdpijn, elk 30 minuten tot 7 dagen durend, en dewelke aan volgende criteria voldoen:

  • Tenminste twee van de volgende:
    • Bilaterale lokalisatie
    • Drukkend of nijpend (niet kloppend) van aard
    • Mild tot matige intensiteit
    • Niet toenemend door routine fysieke activiteit zoals wandelen of de trap opgaan
  • Beide van de volgende:
    • Geen nausea of braken
    • Niet meer dan alleen fotofobie of sonofobie. 

Bij chronische spanningshoofdpijn dient dit type van hoofdpijn minstens 15 dagen per maand voor te komen en dit gedurende minstens drie maanden.

Clusterhoofdpijn

De ICHD-3 criteria omvatten:

  • Tenminste 5 aanvallen
  • Aanvallen worden gekenmerkt door ernstige tot zeer ernstige unilaterale orbitale, supra-orbitale en/of temporale pijn dewelke 15 tot 180 min aanhoudt.
  • Elk of één van beiden van het volgende:
    • Tenminste 1 van de volgende symptomen unilateraal aan de hoofdpijn:
      • Conjunctivale injectie en/of tranenvloed
      • Nasale congestie en/of neusloop
      • Ooglid oedeem
      • Zweten t.h.v. voorhoofd of gelaat
      • Miosis en/of ptose
      • Enige mate van rusteloosheid of agitatie
  • Aanvallen komen dagelijks tot meermaals per dag voor.

Medicatie abusus hoofdpijn

Betreft hoofdpijn gedurende meer dan 15 dagen per maand bij een persoon met vooraf bestaande hoofdpijnproblematiek.

Er is een overmatig pijnstiller gebruik, zijnde > 15 dagen per maand gedurende zeker drie maanden of meer dan 10 dagen per maand in het geval van Triptanen.

 

Trigeminusneuralgie

De ICHD-3 criteria omvatten:

  • Herhaalde aanvallen van unilaterale faciale pijn in de distributie van één of meerdere takken van de n trigeminus, zonder uitstraling buiten deze zone, en aan volgende criteria B en C voldoen

  • De pijn heeft elk van de volgende kenmerken:
    • Een fractie van een seconde tot twee minuten durend
    • Ernstige intensiteit
    • Elektrisch in karakter, schietend, stekend of scherp in kwaliteit
  • Getriggerd door onschuldige stimuli in de betreffende regio van de n trigeminus.

Behandeling

De behandeling van deze hoofdpijntypes omvat vaak een aanpassing van levensstijl. Daarnaast is beperken van het gebruik van pijnstillers meestal cruciaal. Het bijhouden van een hoofdpijndagboek is bijgevolg van het grootste belang.

Bij chronische therapie resistente migraine bestaat er de optie van Botox infiltraties. Hierover vindt u meer informatie op de pagina "Botox infiltraties". Ook behandeling met behulp van CGRP antagonisten (vb. Erenumab/Aimovig - Fremanezumab/Ajovy - Galcanezumab/Emgality) kan hier een optie zijn. Erenumab/Aimovig is vanaf 1 juni 2021 terugbetaald in België. De andere CGRP antagonisten wachten nog op een verdere goedkeuring. U kan hierover meer informatie vinden op de pagina "CGRP antagonisten".

HOOFDPIJN-DAGBOEK printbare versie

De voornaamste gegevens die u in het dagboek dient te noteren zijn:

  • Pijnintensiteit: 1 voor lichte pijn, 2 voor matige pijn en 3 voor intense pijn. U scoort de pijn op het einde van de dag en noteert de hoogste score voor die dag. U dient dus slechts 1 cijfer per dag te noteren. Of u kan een score van 0 tot 10 kiezen. Gebruik in ieder geval steeds dezelfde wijze van noteren.

  • Pijnstilling: noteer op welke dagen u deze neemt en noteer eventueel ook het type van pijnstilling.

  • Indien u reeds een preventieve medicamenteuse therapie neemt, noteert u best ook wanneer deze gestart werd en/of wanneer een dosis wordt aangepast.

HOOFDPIJN-DAGBOEK download de app

Hier kan u de link naar een app vinden, migrainemanager genaamd. Een handige digitale tool om uw hoofdpijndagboek bij te houden.